Niniejszym
informujemy o zmianie ustawy o kierujących pojazdami uprzywilejowanymi ochotniczej
straży pożarnej. Mecenas K. Miazga wyjaśnia.
Kierowcy pojazdów uprzywilejowanych ochotniczych straży pożarnych
nie będą mieli obowiązku ukończenia kursów dla kierujących pojazdami
uprzywilejowanymi, o ile obecnie posiadają uprawnienia do kierowania pojazdami
uprzywilejowanymi oraz spełnią wymogi ustawowe wymagane dla zachowania tych uprawnień.
Zgodnie z art. 19 ust. 1b ustawy z dnia 24 sierpnia 1991 r. o ochronie
przeciwpożarowej (tekst jednolity: Dz. U. 2009 r. Nr 178 poz. 1380 z póź. zm.)
bezpośredni udział w działaniach ratowniczych mogą brać członkowie ochotniczych
straży pożarnych, którzy ukończyli 18 lat i nie przekroczyli 65 lat, posiadający
aktualne badania lekarskie dopuszczające do udziału w działaniach ratowniczych oraz
odbyli szkolenie pożarnicze, o którym mowa w art. 28 ust. 1. Nadto art. 95a ustawy z
dnia 20 czerwca 1997 r. Prawo o ruchu drogowym (tekst jednolity: (tekst jednolity: Dz. U.
2005 r. Nr 108 poz. 908 z póź. zm.) wskazuje, że kierującym pojazdem uprzywilejowanym
OSP może być osoba, która ukończyła 21 lat oraz posiada zaświadczenie wydane przez
właściwego wójta (burmistrza, prezydenta miasta), potwierdzające spełnienie wymagań
w zakresie badań lekarskich, o których mowa w art. 122 ust. 2, oraz psychologicznych, o
których mowa w art. 124 ust. 2.
Ustawa z dnia 5 stycznia 2011 r. o kierujących pojazdami
(Dz.U. Nr 30, poz. 151 z póź. zm.), która w większości swoich przepisów wchodzi w
życie z dniem 11 lutego 2012 r. przewiduje nowe zasady dotyczące wydawania uprawnień do
kierowania pojazdami uprzywilejowanymi. W myśl z art. 106 ust. 1 kierować
pojazdem uprzywilejowanym będzie mogła osoba, która:
- ukończyła 21 lat;
- posiada prawo jazdy odpowiedniej do rodzaju pojazdu kategorii;
- uzyskała orzeczenie lekarskie o braku przeciwwskazań zdrowotnych do kierowania
pojazdem uprzywilejowanym, psychologiczne o braku przeciwwskazań psychologicznych do
kierowania pojazdem uprzywilejowanym;
ukończyła kurs dla kierujących pojazdami uprzywilejowanymi;
- posiada zezwolenie na kierowanie pojazdem uprzywilejowanym w zakresie określonej
kategorii prawa jazdy.
Kursy dla kierujących pojazdami uprzywilejowanymi prowadzić będzie
ośrodek doskonalenia techniki jazdy stopnia wyższego (art. 107 ust. 1).
Zezwolenie na kierowanie pojazdem uprzywilejowanym wydawać
będzie Starosta w drodze decyzji administracyjnej. Koszty zezwoleń na kierowanie
pojazdami uprzywilejowanymi ochotniczych straży pożarnych będą finansowane z budżetu
gminy (art. 109 ust. 1 i 6).
Z punktu widzenia aktualnego interesu OSP najistotniejszy jest przepis
art. 131 ust. 1 powyżej cytowanej ustawy, zgodnie z którym osobę, która w ramach
wykonywanej funkcji (np. członek OSP) uprawniona była do kierowania pojazdem
uprzywilejowanym w dniu wejścia w życie ustawy (czyli 11 lutego 2012 r.)., uznaje się
za spełniającą wymagania, o których mowa w art. 106 ust. 1 pkt 3 - do końca okresu
ważności orzeczenia lekarskiego i orzeczenia psychologicznego wydanych na podstawie
badań, o których mowa w art. 122 ust. 2 i art. 124 ust. 2 ustawy z dnia 20 czerwca 1997
r. - Prawo o ruchu drogowym; art. 106 ust. 1 pkt 4 - jeżeli przed dniem wejścia w życie
ustawy uzyskała uprawnienia do kierowania pojazdami uprzywilejowanymi w trybie art. 95a
ustawy z dnia 20 czerwca 1997 r. - Prawo o ruchu drogowym.
Uzyskanie uprawnień do kierowania pojazdami uprzywilejowanymi na zasadach
obowiązujących pod rządami ustawy Prawo o ruchu drogowym powoduje, że będą one
skuteczne pod rządami ustawy o kierujących pojazdami.
Aby prawo to zachować konieczne jest spełnienie wymogów formalnych z
art. 131 ust. 2 ustawy o kierujących pojazdami, tj. posiadać zaświadczenie wydane w
trybie określonym w art. 95a ust. 1 pkt 2 i ust. 2 ustawy z dnia 20 czerwca 1997 r. -
Prawo o ruchu drogowym, przez okres 6 miesięcy od dnia wejścia w życie ustawy i
okazywać je na żądanie uprawnionych organów i w tym 6. miesięcznym terminie (tj. do
11 sierpnia 2012 r.) wymienić posiadane zaświadczenie na zezwolenie, o którym mowa w
art. 106 ust. 1 pkt 5 (decyzja Starosty).
Ustawodawca wykazał się tu daleko idącą niekonsekwencją, ponieważ
kierowcy policji i OSP mają wydawane zaświadczenia na podstawie art. 95a ust. 3 i ust. 4
ustawy z dnia 20 czerwca 1997 r. - Prawo o ruchu drogowym. Tak więc co do zasady kierowcy
OSP nie mieliby potrzeby posiadania i okazywania zaświadczenia wydanego przez wójta
(burmistrza, prezydenta miasta). Znając praktykę organów kontrolnych uważam, że
kierowcy OSP powinni ze sobą wozić te zaświadczenia, ponieważ w przeciwnym wypadku
powstałby (przez okres 6 miesięcy - między 11 lutego a 11 sierpnia 2012 r.) problem
interpretacyjny (podczas kontroli na drodze), czy kierujący pojazdem uprzywilejowanym OSP
spełnia wymogi z art. 131 ust. 1 pkt 2 ustawy o kierujących pojazdami. Posiadane
zaświadczenie eliminuje tę wątpliwość.
OSP i gminy powinny pamiętać o powyższych wymogach i zadbać
o wyposażenie kierowców OSP w zaświadczenia wydawane na podstawie art. 95a ust. 4
ustawy z dnia 20 czerwca 1997 r. - Prawo o ruchu drogowym oraz o konieczności wymiany
zaświadczenia na zezwolenia. Warto przy tym zadbać, by przed 11 lutego 2012 r. kierowcy
OSP przeszli badania lekarskie i psychologiczne według dotychczasowych przepisów.
Umożliwi to przesunięcie terminu badań lekarskich i psychologicznych według nowych
unormowań. |
