Myślenice, dnia: 07.02. 2014 rok
Protokół końcowy z posiedzeń komisji ds. zaopiniowania propozycji
zmian "Zasad organizacji szkoleń członków Ochotniczych straży Pożarnych
biorących bezpośredni udział w działaniach ratowniczych'' powołanej w dniu 7.12.2013
r. przez Zarząd Oddziału Wojewódzkiego ZOSP RP w Krakowie.
W celu sprecyzowania wniosków do nowelizowanych "Zasad
organizacji szkoleń członków OSP biorących bezpośredni udział w działaniach
ratowniczych", komisja w składzie:
1. Podmokły Jan pow. Myślenice
2. Kucharski Władysław pow. Wieliczka
3. Kuczkowicz Jan pow. Nowy Targ
4. Obsiarczyk Jerzy pow. Oświęcim
5. Kwarciak Antoni pow. Wadowice
6. Smółka Łukasz Z-ca Dyrektora ZW OW ZOSP RP woj. małopolskiego
odbyła w terminach: - 14 stycznia, 28 stycznia, 7 lutego br. spotkania, w ramach których
omówiono sprawy dotyczące zmian w zasadach organizacji szkoleń pożarniczych dla
strażaków OSP.
Podczas ww. spotkań komisja wypracowała następujące wnioski odnoszące się do
opracowanego przez Biuro Szkolenia KG PSP w Warszawie projektu "Zasad organizacji
szkoleń członków Ochotniczych Straży Pożarnych biorących bezpośredni udział
w działaniach ratowniczych":
1) Utrzymanie w mocy uprawnień pożarniczych strażaków OSP, uzyskanych
na kursach i szkoleniach organizowanych przez PSP wg programów nauczania zatwierdzonych
przez KO PSP i Zarząd Główny ZOSP RP w 2004 i 2006 roku oraz członków OSP szkolonych
wg zasad obowiązujących przed 1991 rokiem.
Uzasadnienie:
Wyszkolenie pożarnicze członków OSP uzyskane po 1991 roku, czyli w okresie
obowiązywania znowelizowanych przepisów prawnych (ustawa o ochronie przeciwpożarowej,
ustawa o Państwowej Straży Pożarnej, rozporządzenie w sprawie szczegółowych zasad
organizacji KSRG) reformujących organizację ochrony przeciwpożarowej w kraju, nie
powHnny być obecnie kwestionowane, gdyż realizowane były przez komendy (rejonowe)
powiatowe PSP w oparciu o programy nauczania zatwierdzone przez KG PSP i Zarząd
Głównego ZOSP RP oraz dostosowane do zakresu zadań ratowniczych nałożonych na
jednostki ochrony przeciwpożarowej.
Wprowadzenie wymogu odbycia szkolenia uzupełniającego w znacznym stopniu obciąża
czasowo druhów OSP oraz zmusza ich do ponownego zdobywania uprawnień, które nabyli już
wcześniej otrzymując od komend (rejonowych) powiatowych PSP stosowne
zaświadczenia potwierdzające ww. fakt.
2) Szkolenie teoretyczne strażaków OSP winno być realizowane w oparciu
o e - learnigowe platformy szkoleniowe lub system eksternistyczny.
Uzasadnienie:
W celu skrócenia czasu udziału strażaków OSP w szkoleniach pożarniczych na poziomic
podstawowym, zasadnym jest wprowadzenie w projektowanej nowelizacji zasad szkolenia OSP.
rozwiązań umożliwiających organizowanie części teoretycznej szkoleń w systemie
eksternistycznym lub za pomocą internetowej platformy edukacyjnej działającej na
zasadach e - leamigu.
Organizowanie szkolenia e - lcamingowego lub eksternistycznego spowoduje, że strażacy
OSP w dogodnym dla siebie czasie będą mogli przyswoić wymaganą programem nauczania
wiedzę teoretyczną bez konieczności uczestniczenia w seminaryjnych wykładach
prowadzonych w komendach powiatowych / miejskich PSP. Proponowane wyżej rozwiązanie
powoduje konieczność:
- zorganizowania internetowej platformy szkoleniowej dla OSP wyposażonej w materiały
dydaktyczne dostosowane do treści programowych szkoleń pożarniczych,
- przygotowanie dla potrzeb szkolenia eksternistycznego opracowań książkowych
(broszury, skrypty, artykuły tematyczne, wyciągi z przepisów prawnych, itp.)
obejmujących tematycznie zagadnienia ujęte w programach poszczególnych stopni szkolenia
pożarniczego.
3) Szkolenie pożarnicze, o którym mówi system szkolenia OSP winno być
prowadzone dwuczęściowo tj.: część teoretyczna - realizowana eksternistycznie lub e -
leamingowo zakończona pisemnym egzaminem teoretycznym, którego zaliczenie jest podstawą
zakwalifikowania uczestnika kursu do udziału w szkoleniu praktycznym prowadzonym na bazie
pojazdów, sprzętu i wyposażenia ratowniczego komend powiatowych / miejskich PSP.
Uzasadnienie:
Wprowadzenie egzaminu po zakończeniu szkolenia teoretycznego, daje możliwość
zweryfikowania poziomu wiedzy teoretycznej nabytej przez strażaków OSP uczcstiiiczących
w szkoleniu pożarniczym na zasadach eksternistycznych lub e - learningowych.
Egzamin z części teoretycznej proponuje się, aby przeprowadzany był w fórmie
pisemnego testu jednokrotnego wyboru {szczegółowy zakres tematyczny testu powinien być
dobierany na pods awie treści programowych realizowanych podczas szkolenia
pożarniczego).
4) Szkolenie podstawowe strażaków OSP powinno być prowadzone w formie
dwuetapowego lub jednoetapowego cyklu szkoleniowego (część i i II łącznie, jako jeden
blok szkoleniowy poszerzony o kurs dowodzenia zastępem) po zakończeniu, którego
członek OSP uzyskuje kwalifikacje do wykonywania działań ratowniczo - gaśniczych
realizowanych w ramach możliwości operacyjno - technicznych zastępu oraz uprawniony
jest do dowodzenia zastępem.
Uzasadnienie:
Program szkolenia podstawowego powinien zawierać treści nauczania umożliwiające
słuchaczowi uzyskanie kwalifikacji do stosowania w działaniach ratowniczych urządzeń
oraz sprzętu silnikowego będącego na wyposażeniu pojazdów pożarniczych zgodnie z
obowiązującą w tym zakresie standaryzacją zatwierdzoną przez KG PSP. Ponadto mając
na uwadze potrzebę zapewnienia w obsadach osobowych zastępów OSP strażaków
posiadających uprawnienia dowódcze, cykl szkolenia podstawowego powinien być poszerzony
o tematykę związaną z dowodzeniem na poziomie interwencyjnym związkiem taktycznym w
sile zastępu. Zastosowanie w praktyce ww. rozwiązań skróci proces szkolenia członków
OSP w układzie szkolenie podstawowe szkolenie dowódcze, a także wpłynie na
podniesienie skuteczności i bezpieczeństwa działań ratowniczych podejmowanych
samodzielnie przez zastępy OSP. Włączenie do bloku szkolenia podstawowego tematyki
związanej z dowodzeniem, wyeliminuje występujące w jednostkach OSP sytuacje, gdzie do
większości akcji wyjeżdżają zastępy OSP w obsadach, w których nie ma osób
uprawnionych do kierowania działaniami ratowniczymi w rozumieniu aktualnie
obowiązującego w tym zakresie rozporządzenia Skutkuje to tym, że do czasu przybycia na
miejsce zdarzenia wykwalifikowanych dowódców, w pierwszej fazie akcji, czynności
ratownicze i zabezpieczające (niejednokrotnie mające bezpośredni wpływ na uratowanie
życia i zdrowia ludzkiego oraz mienia znacznej wartości) prowadzą strażacy OSP
posiadający kwalifikacje pożarnicze na poziomie szkolenia podstawowego. Pomimo
spełnienia przez jednostki OSP z KSRG oraz spoza systemu norm wyszkolenia dowódczego (w
danej OSP jest czterech strażaków z uprawnieniami dowódczymi) w przeważającej
większości w podejmowanych samodzielnie przez OSP akcjach, w zastępach pożanuczych lub
specjalnych OSP nic ma druhów uprawnionych do kierowania interwencyjnego.
Wg obecnie przyjętych dla jednostek OSP minimalnych norm wyszkolenia (12
strażaków z wyszkoleniem podstawowym, 2 po kursie dowódców OSP, 2 po kursie
naczelników OSP, itd.) można konsekwentnie stwierdzić, że proponowana w projekcie
nowelizacji systemu szkolenia ścieżka nabywania uprawnień dowódczych w szeregach OSP
spowoduje utrzymanie opisanej wyżej sytuacji kadrowej, w której "loterią"
jest, obecność w składzie osobowym zastępu OSP strażaka z uprawnieniami dowódczymi
(obsady osobowe zastępów OSP nic mają stałego składu, lecz formują się w sposób
przypadkowy spośród druhów przybyłych w danym czasie na alarm).
Proponowana w nowelizacji systemu szkolenia członków OSP ścieżka
nabywania kwalifikacji do dowodzenia interwencyjnego, winna mieć zastosowanie do
szkolenia funkcyjnych OSP (naczelnik, komendant gminny ZOSP) oraz strażaków jednostek
włączonych do KSRCS, którzy z racji pełnionych funkcji lub występujących potrzeb
operacyjnych, zobowiązani są do uzyskania uprawnień do dowodzenia rozwiniętymi
związkami taktycznymi w sile sekcja, pluton, kompania.
5) Szkolenia podstawowe, specjalistyczne i dowódcze w celu zwiększenia
dostępności dla strażaków OSP należy organizować głównie w oparciu o sprzęt
będący w dyspozycji OSP i bazę - szkoleniową komend powiatowych / miejskich PSP lub za
zgodą organizatora szkolenia w wyznaczonych jednostkach OSP.
Uzasadnienie:
Z uwagi na wysoki poziom stanu wyposażenia operacyjno - technicznego jednostek OSP z
K.SRG, a także OSP spoza systemu proponuje się, aby w projektowanych zasadach szkolenia
członków OSP wprowadzić możliwość organizowania szkoleń podstawowych w oparciu o
bazę lokalową i sprzętową jednostek OSP (w przypadku prowadzenia szkolenia
podstawowego dla strażaków danej gminy, komenda powiatowa/ miejska PSP mogłaby
przeprowadzić przedmiotowy kurs w wytypowanej OSP).
Dodatkowo w celu ułatwienia dostępności do szkoleń, a także zminimalizowania kosztów
z tym związanych, zasadnym jest dopuszczenie możliwości przeprowadzania szkoleń
specjalistycznych i dowódczych organizowanych przez KW PSP w komendach
powiatowych / miejskich PSP.
6) Wyłączyć z zasad organizacji szkolenia podstawowego obowiązek
zaliczenia komory dymowej i testu wydolnościowego, w;arunkujący uzyskanie uprawnień
pożarniczych na poziomie podstawowym.
Uzasadnienie:
Wprowadzona w ramach szkolenia podstawowego konieczność zaliczenia komory dyniowej i
testu wydolnościowego w znacznym stopniu ogranicza płynność przeprowadzania ww,
szkoleń, limitowana pod względem ilości (standardowo 24 osoby) dostępność do komór
dymowych działających przy KW PSP powoduje wydłużenie procesu nabywania przez
strażaków OSP w pełnym zakresie programowym podstawowych uprawnień pożarniczych (bez
zaliczenia testu w komorze dymowej strażak OSP mimo pozytywnego zaliczeniu szkolenia
podstawowego nie może otrzymać zaświadczenia o ukończeniu szkolenia pożarniczego).
Mając na uwadze sytuację, że nie każda jednostka OSP dysponuje sprzętem ochrony dróg
oddechowych, nic ma potrzeby wysyłania wszystkich słuchaczy szkoleń podstawowych na
test sprawnościowy w komorze dymowej. Zaliczenie przedmiotowego testu winno być
obowiązkowe dla strażaków ochotników posiadających na wyposażeniu sprzęt ODO, gdyż
skutkuje to wykonywaniem przez nich w ramach nałożonych w powiatowych planach
ratowniczych zadań i czynności operacyjno - technicznych z wykorzystaniem
sprzętu ochrony dróg oddechowych (gaszenie pożarów wewnętrznych, udział w likwidacji
zdarzeń o charakterze chemicznym, itp.).
7) Określić w programach szkolenia pożarniczego wymagania dotyczące
wyszkolenia strażaków jednostek OSP nie włączonych do KSRG.
Uzasadnienie:
W związku z tym, iż strażacy jednostek OSP spoza krajowego systemu ratowniczo -
gaśniczego nie są zobowiązani do pełnej realizowania zadań ratowniczych określonych
w rozporządzeniu w sprawie szczegółowych zasad organizacji KSRG, w nawiązaniu do
uzasadnienia opisanego w pkt. 6 niniejszego protokołu zasadnym jest wprowadzenie do zasad
szkolenia rozwiązań umożliwiających strażakom analizowanych jednostek ochrony
przeciwpożarowej uzyskiwania uprawnień pożarniczych na poziomie
wyszkolenia podstawowego bez konieczności obywania specjalistycznego testu w komorze
dymowej.
Druhowie opisanych wyżej jednostek OSP nie dysponują sprzętem ochrony dróg
oddechowych, w który powinni być wyposażeni w przypadku kierowania ich na przedmiotowe
testy wydolnościowe. Brak wymaganego wyposażenia specjalistycznego w wielu przypadkach
eliminuje ich z udziału w szkoleniach pożarniczych (szkolenie podstawowe część II,
szkolenie podstawowe - jednoetapowe).
8) Doprecyzowanie w systemie szkolenia OSP zasad przeprowadzania
przeszkolenia z zakresu BHP.
Uzasadnienie:
Na podstawie analizy zapisów rozdziału V (organizacja szkoleń członków OSP) projektu
"Zasad organizacji szkolenia ........ " doprecyzowania wymaga zapis pkt. 4 w
zakresie rodzaju proponowanego przeszkolenia BHP. W ocenie tut. komisji w programie
szkolenia podstawowego winno być realizowane szkolenie wstępne BHP. Przeszkolenie
okresowe z zakresu bezpieczeństwa i higieny pracy adresowane jest dla osób, które
posiadają odbyte wcześniej szkolenie wstępne.
Mając na względzie niebezpieczny charakter czynności ratowniczych,
należy wyraźnie podkreślić konieczność przeprowadzania szkoleń okresowych dla
członków OSP na podstawie opracowanych w tym celu wytycznych określających
kompetencyjnie podmioty odpowiedzialne za ich realizację w odniesieniu do członków OSP
biorących bezpośredni udział w akcjach ratowniczo - gaśniczych.
Dodatkowo, poza zakresem tematycznym dotyczącym nowelizacji
"Zasad szkolenia członków OSP biorących bezpośredni udział w działaniach
ratowniczych" w ramach posiedzeń członkowie komisji omówili potrzebą
wyprowadzenia następujących zmian i nowelizacji przepisów i wytycznych normujących
funkcjonowanie jednostek OSP:
1) Doprecyzować programy szkoleń specjalistycznych dla PSP o możliwość udziału
strażaków OSP
2) Opracować program szkolenia z zakresu ODO dla członków Ochotniczych Straży
Pożarnych wyrażających wole podnoszenia i uzupełnienia nabytych kwalifikacji ( dotyczy
przede wszystkim strażaków wyszkolonych przed 2006 r.)
3) Wystąpić z wnioskiem do parlamentarzystów o przeprowadzenie nowelizacji przepisów
prawnych w zakresie wydłużenia dla strażaków do 5 lat okresu ważności uprawnień do
wykonywania czynności z zakresu kwalifikowanej pierwszej pomocy.
|
