HISTORIA OSP BYTOMSKO

I. TRUDNE POCZĄTKI
     Drewniana zabudowa galicyjskich wiosek sprzyjała powstawaniu pożarów. Często z dymem szła znaczna ilość gospodarskich zagród. Przeważnie po tym jak żywioł dokonywał znacznych zniszczeń rodziła się myśl o potrzebie zakładania jednostek straży pożarnej. Tak też było w Bytomsku. 23 kwietnia 1947 ogień strawił doszczętnie całą zagrodę wraz z inwentarzem należącą do Bronisława Kowalskiego. W celu zorganizowania pomocy dla pogorzelca zwołano zebranie wiejskie. Społeczność wiejska uchwaliła na nim, że należy niezwłocznie założyć jednostkę ochotniczej straży pożarnej. Zrealizowanie tej uchwały powierzono ówczesnemu kierownikowi szkoły Janowi Paskowi i Prezesowi miejscowego koła ZSL Julianowi Prytko. Udali się obaj do Bochni do Komendanta Powiatowego Związku Ochotniczych Straży Pożarnych kpt. Juliana Stachury by uzyskać zgodę na powołanie jednostki. Ten nie stawiał żadnych przeszkód i 14 maja 1947 r. odbyło się zebranie założycielskie z udziałem komendanta Powiatowego, podczas którego powołano OSP w Bytomsku.

OSP Bytomsko założyli: Dziedzic Franciszek, Dziedzic Władysław, Fąfara Józef, Fąfara Kacper - gajowy, Gomułka Andrzej - sołtys, Gomułka Stanisław, Grabiasz Władysław, Jędrzejek Józef, Krawczyk Franciszek, Kudelski Tadeusz, Mrugacz Ludwik, Nowosad Władysław, Pasek Jan - kierownik szkoły, Piech Ignacy, Prytko Julian, Rożnowski Kazimierz, Tyndel Jan, Tyndel Józef, Tyndel Marian, Waligóra Andrzej, Wiśniowski Maria, Wrona Roman.      Skład pierwszego Zarządu przedstawiał się następująco: Pasek Jan  - prezes, Prytko Julian - komendant, Waligóra Andrzej  - zastępca, Fąfara Józef  - skarbnik, Grabiasz Władysław  - sekretarz.

II. PIERWSZY SPRZĘT

Początki zwykle bywają trudne. Tak też było i w tym przypadku. Był zapał i chęci do niesienia pomocy potrzebującym lecz nie było żadnego sprzętu. Dopiero w roku 1948, dzięki usilnym staraniom i poparciu Komendanta Powiatowego Stachury udało się strażakom z Bytomska uzyskać z Komendy Wojewódzkiej w Krakowie pierwszy sprzęt. Jakaż była radość strażackiej braci, gdy do Bytomska przywieziono uzyskaną od Straży Przemysłowej z Płaszowa ręczną sikawkę, którą mogły ciągnąć konie. Sikawka, mimo iż pamiętała czasy austriackie, była w bardzo dobrym stanie. Udało się także za niewielkie pieniądze zakupić osprzęt do pompy w postaci węży i prądownic. Ustalono zaraz osoby, które miały swoimi końmi powozić sikawkę. Pierwszą para "sikawkowych koni" należała do Józefa Tyndela i Franciszka Krawczyka, druga do Andrzeja Gomułki i Józefa Matrasa.

Aby można było alarmować strażaków Komenda powiatowa wyposażyła wkrótce jednostkę w ręczną syrenę, która zachowała się w jednostce, podobnie jak sikawka, do dnia dzisiejszego.

III. BUDOWA REMIZY

IV. MUNDURY
     Jak prezentowali się bytomscy strażacy w początkach działalności jednostki ? Chyba nieźle, choć do pełnego szczęścia potrzebne były jeszcze mundury. Ech... żeby tak chociaż ubrać w prawdziwe strażackie mundury choć jedną czwórkę... - marzyli. Ale skąd wziąć na to pieniądze? Zorganizowano więc festyn ludowy, z którego dochód przeznaczono na zakup 5 czapek i 5 mundurów ( tylko marynarek, bo na spodnie już nie starczyło) - dla komendanta i jednej czwórki strażaków. Można już teraz było paradować na strażackich uroczystościach w prawdziwych, choć niekompletnych mundurach.

V. STRAŻACY W DZIAŁANIU
     Wkrótce okazało się, że ręczna pompa będzie naprawdę potrzebna. Tylko w okresie 1948 - 1949 r. trzykrotnie była w użyciu : gaszono przy jej pomocy pożary zabudowań Józefa Krawczyka w Bytomsku, Józefa Kępy w Żegocinie i Władysława Wrony w Bytomsku.
    W 1955 r. jednostka uzyskała od Komendy Powiatowej motopompę M - 400, którą wykorzystano wkrótce do gaszenia pożarów u Michała Mroza i Stanisława Cempury. Jednostka uczestniczyła też w akcji gaśniczej w sąsiednim Rajbrocie. Ale nie tylko akcje ratownicze zajmowały strażaków. W 1957 roku, także z Komendy Powiatowej ZOSP w Bochni strażacy z Bytomska uzyskali maszynę do wyrobu dachówek. Zdecydowana większość budynków we wsi była do tej pory pokryta słomą, co stwarzało duże zagrożenie pożarowe. Teraz bardzo tanio miejscowi rolnicy mogli zakupić na miejscu dachówkę i pokryć nią dachy swoich zagród, co znacznie poprawiło stan bezpieczeństwa pożarowego we wsi.
Rozwija się także ruch artystyczny. We wsi działa grupa teatralna kierowana przez Jana Kępę, który wiele czasu i sił poświęcał na przygotowanie z członkami zespołu, w którym było także wielu strażaków, kolejnych przedstawień, m.in. "Leśna droga", "Magda", czy też "Grube ryby". Prowadził ten zespół aż do lat 60-tych. W 1966 r. dzięki staraniu aktywu wiejskiego założono we wsi telefony, najpierw dla OSP i miejscowej szkoły. Pod koniec lat 60-tych (dziś to trudno ustalić kiedy dokładnie ) z pełnienia funkcji Naczelnika OSP Bytomsko zrezygnował Julian Prytko, który nie mógł już pogodzić obowiązków Naczelnika, pracy zawodowej i stanowiska Wiceprezesa Zarządu GS w Żegocinie. Kolejnym Naczelnikiem jednostki został Józef Matras, mieszkający w Bytomsku pod numerem 40. Od września 1975 r. jednostka zyskała kolejnego sojusznika w osobie Andrzeja Lisa - nowego kierownika miejscowej szkoły, który zastąpił na tym stanowisku wielce zasłużonego dla Bytomska Jana Paska. Nowy kierownik wspólnie ze strażakami i Kołem Gospodyń Wiejskich założył zespół folklorystyczny, z którym przedstawiał widowisko "Wiejskie wesele". Zespół ten uświetniał swoimi popisami wiele uroczystości na terenie prawie całego byłego powiatu bocheńskiego.

VI. BUDOWA DOMU STRAŻAKA

Do tej pory wszystkie zebrania wiejskie i strażackie odbywały się w sali szkolnej. Strażacy wpadli więc na pomysł by wybudować w Bytomsku jakąś świetlicę. Julian Prytko i sołtys Andrzej Waligóra energicznie wzięli się do pracy i w 1974 r. zakupiono od Heleny Gomułka parcelę, na której wkrótce rozpoczęły się pierwsze prace budowlane. Większość prac ziemnych i postawienie fundamentów to zasługa samych mieszkańców, którzy wykonali te prace czynem społecznym. Społeczność wiejska ofiarowała także drewno na dach Domu Strażaka, gdyż taki wielofunkcyjny obiekt postanowiono w końcu postawić. Wiosną 1976 r. na plac budowy wszedł Zakład Gospodarki Komunalnej z Żegociny kierowany wówczas przez wielokrotnie wspominanego już Juliana Prytko i rozpoczął wykonywanie prac fachowych.

12 czerwca 1977 roku odbyła się w Bytomsku uroczystość oddania obiektu do użytku. Na uroczystość przybyli przedstawiciele władz wojewódzkich i gminnych. Byli wśród nich : Sekretarz Zarządu Wojewódzkiego ZOSP Zbigniew Holik, Komendant Rejonowy ZOSP por. Wiesław Dobrzański i gospodarz gminy - Naczelnik Leopold Grabowski, który także w znaczącym stopniu przyczynił się do powstania tego obiektu. Przy okazji tej uroczystości strażacy z Bytomska otrzymali w prezencie nową motopompę M-1200, mundury dla drużyny młodzieżowej, mundury bojowe, hełmy i aby było czym donośnie strażaków alarmować syrenę elektryczną.

VII. DZIEŃ DZISIEJSZY OSP W BYTOMSKU

     6 stycznia 1996 r. odbyło się kolejne zebranie sprawozdawczo-wyborcze jednostki. Druhowie strażacy udzielili absolutorium ustępującemu Zarządowi i jednocześnie wybrali nowe władze, które pełnią swój mandat po dzień dzisiejszy. Nowy Zarząd wziął się energicznie do działania i już na początku działalności podjął uchwałę o rozbudowie Domu Strażaka. Dobudowany został ganek, zaplecze sanitarne i magazynowe oraz przebudowano pokrycie dachowe. Budynek zyskał na ilości pomieszczeń i estetyce. Sprawne wykonanie tych prac było możliwe dzięki ofiarności mieszkańców, zaangażowaniu strażaków i pomocy władz gminy, którą kieruje obecnie Wójt Jerzy Błoniarz.
     Niestety nie wszystkim bytomskim strażakom dane było doczekać dnia, w którym ich jednostka otrzyma zaszczytne wyróżnienie - sztandar. Na wieczną służbę odeszli już: Jan Pasek, Andrzej Gomułka, Stanisław Gomułka (syn Andrzeja), Władysław Dziedzic, Roman Wrona, Tadeusz Kudelski, Władysław Grabiasz, Marian Tyndel, Ignacy Piech, Andrzej Krawczyk.

VIII. STRAŻACKA AKTYWNOŚĆ
     Ciężko dziś sobie wyobrazić Bytomsko bez strażaków - ochotników. Odgrywają przecież wiele bardzo ważnych społecznie ról. Nie tylko niosą pomoc dotkniętym różnymi klęskami mieszkańcom wsi i okolicy ale także są animatorami wiejskich inicjatyw. Uczestniczą w kościelnych i świeckich uroczystościach. Obecnie jednostkę tworzy 25 strażaków.

ZARZĄD OSP BYTOMSKO (1997 r.)
Prezes Zarządu - Jerzy Matlęga, Naczelnik - Zenon Gąsiorek, Sekretarz - Ignacy Rożnowski, Skarbnik - Maciej Gomułka,
KOMISJA REWIZYJNA: Przewodniczący - Stanisław Świder, Członkowie: - Artur Dziedzic, Bolesław Juszczyk.
CZŁONKOWIE HONOROWI: Dziedzic Konstanty, Dziedzic Mieczysław, Fąfara Józef, Jędrzejek Stanisław, Krawczyk Franciszek, Matras Józef, Paruch Stanisław, Prytko Julian, Rożnowski Kazimierz, Waligóra Andrzej, Wiśniowski Marian,
Tyndel Józef.
CZŁONKOWIE CZYNNI: Cempura Jan, Dziedzic Marek, Fąfara Andrzej, Guzik Stanisław, Kępa Jan, Kmiecik Zbigniew,
Matras Mirosław, Mleczko Marian, Paruch Jan, Pączek Bogdan, Piech Stanisław, Strączek Aleksander, Świder Wojciech, Tyndel Stanisław, Wrona Marek, Zapiór Andrzej, Zapiór Piotr.

IX: PLANY NA PRZYSZŁOŚĆ:

     OSP Bytomsko jest obecnie jednostką prężnie się rozwijającą. Od początku działalności obecnego Zarządu w strażackie szeregi wstąpiło kolejnych 12 młodych mieszkańców Bytomska. Udało się już zakupić dla nich mundury. Jednostka jest typu M, nie posiada więc własnego samochodu. W razie konieczności wyjazdu do pożaru ładują posiadane pompy M.-800 lub M.-1200, węże i pozostały sprzęt ładują do "Żuka" komendanta Gąsiorka lub na przyczepę traktora Stanisława Piecha, Andrzeja Fąfary lub Macieja Gomułki i jadą nieść pomoc będącym w potrzebie. O własnym, strażackim samochodzie nie mogą, póki co, marzyć. Ale beczkę na 2000 litrów muszą koniecznie kupić. Chociażby po to, by ugasić zarzewie ognia. Być może uda się także zrobić na miejscowym potoku zastawkę, z której można by czerpać wodę.
     Najbliższe ich plany wiążą się także z przebudowanym ostatnio Domem Strażaka. Trzeba wykończyć dobudowane poddasze i urządzić tam np. pokoje gościnne. Okoliczne tereny nie tylko są piękne, ale także bogate w owoce leśne i grzyby, można więc liczyć na to, że będą chętni na wynajmowanie pokoi. Gdyby jeszcze udało się namówić koleżanki z Koła Gospodyń Wiejskich do zorganizowania tu kuchni z prawdziwego zdarzenia to i weseliska można by tu urządzać, że hej !

Opracował: Tadeusz Olszewski

UZUPEŁNIENIE:
   18 maja 1997 roku jednostka z OSP w Bytomsku otrzymała sztandar, ufundowany przez społeczność wsi. Stało się to podczas uroczystych obchodów 50-lecia jednostki. Uroczystość stała się okazja do wręczenia najbardziej zasłużonym strażakom odznak i medali. Nikt nie przypuszczał, że już wlipcu tego roku przyjdzie strażakom walczyć z powodzią stulecia, która także w Bytomsku dokonała wielu zniszczeń, zrywając np. most na drodze w stronę Rajbrotu. Zniszczenia te oglądał m. in. ówczesny premier polskiego rządu Włodzimierz Cimoszewicz. Strażacy z OSP w Bytomsku przepracowali wiele godzin przy usuwaniu skutków tej powodzi. Ich działaniami kierowali wtedy: prezes zarządu Jerzy Matlęga i naczelnik Zenon Gąsiorek.
    Przez długi okres czasu strażacy z Bytomska nie mieli własnego samochodu. Wójt Gminy Żegocina Jerzy Błoniarz obiecał im, że marzenia o samochodzie zrealizuje i słowa dotrzymał. Skromna ceremonia przekazania używanego auta marki Żuk odbyła się przed remizą OSP w Bytomsku dnia 29 czerwca 2004 roku. Samochód ten pochodzi z OSP w Żegocinie.
     Udało się także strażakom z Bytomska, kierowanym już przez nowy zarząd (Kępa Jan - prezes, Gąsiorek Zenon - naczelnik, Rożnowski Ignacy - sekretarz, Gomułka Maciej - skarbnik) zrealizować zamierzenia dotyczące modernizacji remizy, w której znajduje się także świetlica wiejska (działka i budynek stanowią współwłasność z Urzędem Gminy w Żegocinie). Udało się to wykonać dzięki dużemu wsparciu samorządu lokalnego oraz pracy społecznej strażaków. Sanitariaty, kuchnia, jadalnia, sala świetlicy, a nawet mała izba regionalna nazwana "W Babcinej Izbie" oraz oczywiście pomieszczenia samej remizy prezentują się znakomicie. W roku 2005 zmodernizowano wewnętrzną instalację wodną, kanalizacyjną oraz założono w całym obiekcie centralne ogrzewanie gazowe. Odbyły sie tu dwie środowiskowe imprezy: III Promocja Dziedzictwa Kulturowego Ziemi Żegocińskiej (20 stycznia 2005 roku) oraz IV Gminne Spotkanie Opłatkowe Strażaków (22 stycznia 2006 r.). Obie te imprezy były zorganizowane przy bardzo dużym zaangażowaniu strażaków z OSP w Bytomsku.
    W kadencji 2006 - 2010 jednostką, liczącą 26 członków ( w tym 11 honorowych) kieruje zarząd, pracujący w składzie: Kępa Jan - prezes, Gąsiorek Zenon - wiceprezes-naczelnik, Piech Stanisłw (zastępca naczelnika), Rożnowski Ignacy - sekretarz, Gomułka Maciej - skarbnik). Komisję Rewizyjna tworzą: Rychlak Damian - przewodniczący, Pączek Bogdan - wiceprzewodniczący, Strączek Marek - członek.

[wstecz]