Według zapisów w księdze parafialnej straż ogniowa w Trzcianie została założona przy kościele parafialnym w 1880 roku. Najstarsze dokumenty dotyczące działania tej straży nie zachowały się jednak, bo wg opinii najstarszych wiekiem strażaków zostały zniszczone podczas hitlerowskiej okupacji.
     Oficjalnie Korpus Straży Pożarnej w Trzcianie został zarejestrowany w 1904 roku. Jego założycielami byli: Błażej Pytel, Jan Ryba i Wojciech Piskorz. Za swoja działalność i zasługi dla rozwoju straży niesienie pomocy ludziom Zarząd Kółka Rolniczego w Trzcianie, na którego czele stał ówczesny proboszcz ks. Michał Paczyński, mianował Błażeja Pytla adiutantem, (czyli komendantem) Korpusu Straży Pożarnej.

     W okresie międzywojennym jednostka była świetnie wyposażona i wyszkolona. Liczyła się w całym województwie krakowskim.

Na zdjęciu: Kazimierz Burek, Aleksander Mika Jan Stańdo, Jan Kita, Henryk Kita, Jóżef Biłos, Jan Sekuła, Teofil Śliwa, Roman Burek (stoją), Michał Krzysiek, Franciszek Sowiński, Julian Brzegowy, Jóżef Kita, Wojciech Gumuliński, Władysław Brzegowy, Piotr Wojas, Ignacy Bujak, Józef Kita.

      W czasie okupacji była jedyną, legalnie działającą organizacją na terenie gminy. Miała duże wsparcie kościoła i innych organizacji społecznych.
     20 listopada 1951 roku ówczesny zarząd OSP w Trzcianie zwrócił się do Prezydium Powiatowej Rady Narodowej w Bochni o wpisanie do rejestru OSP. Do zarządu należeli wówczas zasłużeni obywatele Trzciany: Walenty Roman, Stefan Dyrdał, Jan Zatorski, Józef Biłos, Michał Krzysiek, Teofil Sowiński, Julian Brzegowy, Wojciech Gumuliński.
     13 stycznia 1952 roku podczas walnego zebrania dokonano wyboru nowego zarządu, w którym znaleźli się: Walenty Chojecki - prezes, Jan Duś - naczelnik gminny, Bronisław Dudek - komendant wyznaczony z urzedu, Henryk Sowiński, Jan Wołowiec, Józef Balicki - zastępcy komendanta, Wojciech Gumuliński, Jan Bujak, Stefan Stokłosa, Józef Biłos - członkowie. Pismem S.A.-I-3-153/52 z dnia 21 marca 1952 roku Prezydium Wojewódzkiej Rady Narodowej w Krakowie wydało decyzję o wpisaniu OSP Trzciana do rejestru stowarzyszeń (5.03.1952 nr 65).
     OSP Trzciana dysponowała wówczas motopompą, wężami i syreną ręczną. Była bardzo aktywna w działalności prewencyjnej i ćwiczeniach oraz na zawodach, w których osiągała bardzo dobre wyniki na terenie powiatu bocheńskiego.
     Po likwidacji gromadzkich rad narodowych podlegała Gminie Trzciana-Żegocina. Marzeniem strażaków było wybudowanie remizy i pozyskanie samochodu. W 1971 roku zarząd tworzyli: prezes OSP Walenty Chojecki, naczelnik Konstanty Kącki, Jan Babral - z-ca naczelnika, Stanisław Piech - sekretarz, Bronisław Sroka - skarbnik. Kilku strażaków było wtedy radnymi Gminnej Rady Narodowej w Żegocinie. W tym okresie zakupiono umundurowanie ćwiczebne i wyjściowe.  Konstanty Kącki wraz ze Stefanem Stokłosą zawarli w 1971 roku umowę z Piotrem Chojeckim na kupno działki pod budowę remizy. Równocześnie rozpoczęto gromadzić materiały. Do wykopu fundamentów zmobilizowano 23 strażaków. Pomagali także inni mieszkańcy wsi, także własnym sprzętem budowlanym.
     W 1976 roku prezesem zarządu został Tadeusz Stanisz - zasłużony wieloletni działacz społeczny, który wiele swojego czasu poświęcił rozwojowi jednostki. W 1978 roku był już stan surowy obiektu. W marcu 1980 roku przeniesiono syrenę elektryczną ze starej remizy na nowo budowany obiekt strażacki.

     29 listopada 1980 roku odbyła się uroczystość przekazania do użytku Domu Strażaka. W uroczystości wzięli udział przedstawiciele władz wojewódzkich i gminnych. Była prasa, radio i TV. Przekazania obiektu dokonał Naczelnik Gminy w Żegocinie Leopold Grabowski. Obecni byli: Komendant Rejonowy Straży Pożarnych w Bochni Jerzy Dobrzański, sołtys Jan Duś.
    W 1982 roku KRSP w Bochni przekazała OSP w Trzcianie samochód bojowy Żuk. W latach następnych trwały dalsze prace przy remizie. Podłączono obiekt do gazu, zainstalowano telefon. W świetlicy, która znajduje się w obiekcie prowadzona była różnorodna działalność kulturalno - oświatowa, szkoleniowa i rozrywkowa. Tu odbywały się zebrania wiejskie, wybory.
    W latach 1990-94 zarząd OSP w składzie Stanisław Bujak, Jan Babral, Augustyn Lesniak, Bronisław Sroka zorganizował wiele prac w obiekcie i wokół niego. Na metalowej konstrukcji przed budynkiem zainstalowano syrenę, urządzono plac przed obiektem. Z wypożyczania kuchni i świetlicy np. na wesela jednostka uzyskiwała dochody, które przeznaczała do finansowanie kolejnych modernizacji. Ma we wsi duży autorytet. Uczestniczy w akcjach ratując ludzki dobytek. Wielu strażaków uzyskuje wysokie branżowe wyróżnienia i odznaczenia.

     Po reaktywowaniu gminy z dniem 1 stycznia 1995 roku i w związku z 115-leciem istnienia przystąpiono do remontu budynku. Przeciekający stropodach zastąpiono stromą konstrukcją krytą eternitem. Wykonano elewację zewnętrzną. Zmieniono drzwi wejściowe. Wykonano także remont pomieszczeń wewnętrznych. W świetlicy budynku odbywały się sesje rady gminy, a w jednym z pomieszczeń na parterze została urządzona sala ślubów.
   W lipcu 1997 roku podczas największej od niepamiętnych czasów powodzi spowodowanej wylewem Potoku Saneckiego, trzciańscy strażacy mieli bardzo dużo pracy. Z narażeniem życia walczyli z żywiołem, a potem pracowali społecznie przy usuwaniu skutków powodzi.

   25 lipca 1999 roku odbyła się uroczystość poświęcenia i przekazania do eksploatacji używanego, ale zmodernizowanego samochodu marki Mercedes, zakupionego przez gminę ze środków Unii Europejskiej.
     W kwietniu 2001 roku jednostka została włączona do Krajowego Systemu Ratowniczo - Gaśniczego, a uroczyste przekazanie decyzji nastąpiło podczas tradycyjnego Święta Gminy Trzciana, które odbyło się 15 września 2001 r.

      Przy jednostce - staraniem Tadeusza Olszewskiego - nauczyciela miejscowego Publicznego Gimnazjum - utworzono dwie drużyny młodzieżowe: dziewczęcą i chłopięca. Na początku czerwca 2001 roku złożyły one ślubowanie i młodzi ludzie zostali pasowani na członków drużyny. Dziewczęca drużyna, przygotowana przez druha Stanisława Gutowskiego, zdołała - po wygraniu zawodów powiatowych w Bochni - w roku 2004 - zakwalifikować się do zawodów szczebla wojewódzkiego w Kętach, gdzie zajęła dziewiąte miejsce.
     Sukcesem zakończył się udział reprezentacji jednostki z gminnych zawodach sportowo-pożarniczych w 2004 roku, kiedy to drużyna OSP Trzciana wywalczyła I miejsce i zakwalifikowała się do zawodów powiatowych, podobnie jak obie drużyny młodzieżowe. W zawodach tych obie drużyny młodzieżowe zajęły pierwsze miejsca, kwalifikując się do zawodów szczebla wojewódzkiego. Druzyny młodzieżowe powtórzyły swój wyczyn w roku 2006, zdobywając w Nowym Wiśniczu pierwsze miejsca i kwalifikując się do zawodów wojewódzkich.
     We wrześniu 2006 roku w remizie zamontowano jeden z najnowocześniejszych w Polsce systemów alarmowania i ostrzegania, oparty na syrenie DSE, głośnikach szczelinowych, przez które można nadawać komunikaty głosowe oraz module GSM, pozwalającym na alarmowanie strażaków przez telefony komórkowe. W tym tez roku, po raz pierwszy w hiostorii, w strażackie szeregi wstąpiła grupa kobiet - wychowanków MDP: Ewelina Weglarz, Lus Iwona, Moroziuk Magdalena.
    W 2008 roku podczas pożaru stodoły zginął mieszkaniec Rdzawy, przygnieciony ciągnikiem zginął mieszkaniec Kierlikówki. W wypadkach w Trzcianie i Kamionnej dwie osoby zostały ciężko ranne i tylko natychmiastowa pomoc uratowała ich życie. Pomimo, że tego typu działania, gdzie o życiu człowieka decyduje każda sekunda, każdy ruch jest dla strażaków nowym wyzwaniem, druhowie nie zawiedli i udowodnili, że są w stanie samodzielnie prowadzić akcję ratowniczą. Priorytetową sprawą okazał się zakup umundurowania i wyposażenia osobistego strażaków tak by druhowie ratując innych nie musieli narażać swojego zdrowia, a nawet życia.
    Śnieżne opady w październiku 2009 roku, które sparaliżowały Małopolskę pokazały, że i w takiej sytuacji można liczyć na trzciańskich strażaków. Przez trzy dni uwalniali linie energetyczne ze śniegu i powalonych drzew, zasilali budynki pozbawione energii elektrycznej z własnych agregatów.
    Nie zawiedli także w 2010 roku podczas majowej powodzi, gdy ponad 40 razy wyjeżdżali do akcji przeciwpowodziowej. Po uporaniu się falą powodziową na terenie gminy druhowie na wezwanie udali się z pomocą na północ powiatu, gazie zagrożenie było największe. Działali na terenie gmin Bochnia i Drwinia. 23 strażaków przepracowało łącznie ponad 1000 godzin.
    W dniu 25 lipca 2010 roku 42 czynnych członków OSP Trzciana wraz z 11 honorowymi oraz uczestnikami "Święta Gminy Trzciana" uroczyście oobchodziło jubileusz 130 - lecia jednostki. Podczas uroczystości Wiceprezes Zarządu Wojewódzkiego Oddziału Związku OSP RP w Krakowie druh Stanisław Sorys dokonał dekoracji medalami przyznanymi przez Zarząd Wojewódzki ZOSP RP w Krakowie. Złoty medal "Za Zasługi dla Pożarnictwa" otrzymali druhowie: Roman Bujak, Robert Adamczyk, Grzegorz Śliwa, Janusz Szczur, Jan Satała, Tadeusz Krzysiek, Witold Pietras; Srebrny: Henryk Cempura i Stanislaw Gutowski; brazowy: Andrzej Tabak, Robert Łukasik, Marek Judka, Grzegorz Łukasik, Krzysztof Klósek, Tomasz Śliwa. Natomiast Prezydium Zarzadu Oddzialu Powiatowego w Bochni nadalo odznakę "Strażak Wzorowy" druhom: Daniel Gutowski, Karol Judka, Łukasz Krakowski, Krzysztof Łukasik, Miroslaw Mordarski, Daniel Widła. Odznaki wreczyl Prezes Zarzadu Powiatowego Oddzialu ZOSP RP w Bochni Ludwik Wegrzyn. Z okazji tego jubileuszu opracowano okolicznościowe wydawnictwo (broszura) prezentujące historię i dzień dzisiejszy trzciańskiej straży.
   W 2010 roku strażacy z OSP w Trzcianie wyjeżdżali 68 razy: 51 razy do akcji powodziowej, 10 razy do pożarów, 2 razy do wypadków, 5 razy do innych zdarzeń. To rekord wyjazdów w historii jednostki.
   Podczas zebrania sprawozdawczo - wyborczego w dniu 19 lutego 2011 r. strażacy wybrali władze statutowe na kolejną kadencję.  Skład  przedstawia się następująco: Marek Judka - gospodarz, Paweł Sroka - sekretarz zarządu, Henryk Cempura - zastepca naczelnika, Roman Bujak - skarbnik, Tadeusz Krzysiek - sekretarz komisji rewizyjnej, Janusz Szczur - wiceprezes - naczelnik, Krzysztof Kącki - prezes zarządu, Mirosław Mordarski - przewodniczący komisji rewizyjnej, Jan Satała - członek komisji rewizyjnej, Andrzej Grabowski - członek zarządu.
   W grudniu 2012 roku, za kwotę prawie 700 tysięcy złotych zakupiono dla OSP Trzciana nowoczesny, świetnie wyposażony, nowy samochód Mercedes Benz Atego 1429 AF. Uroczyste jego przekazanie nastapiło w dniu 13 lipca 2013 roku na przyszkolnym placu w Trzcianie. Kolejne lata - to prężna działalość jednostki, która wzbogaciła się o kolejne elementy wyposażenia. Dzięki ofiarności społecznej inicjatywa Ks. Kapelana Władysława Midury zaowocowała zakupem defibrylatora (2014 rok). W szeregi OSP wstąpiło wielu młodych, aktywnych strażaków, którzy chętnie się szkolą, a następnie z zaangażowaniem biorą udział w akcjach ratowniczych, wyróżniając się w ratownictwie przedmedycznym.
   Sukcesy odnosi drużyna młodzieżowa szkolona przez druhów: Stanisława Gutowskiego i Bogdana Grabowskiego (nauczyciel ZPO w Trzcianie). Dziewczęta zdobywają Mistrzostwo Powiatu w IV i V. Turnieju Rekreacyjnym MDP Powiatu Bocheńskiego, a po wygraniu powiatowych zawodów sportowo - pożarniczych uczestniczą w zawodach wojewódzkich w Kętach.

Opracował T.O.