Na posiedzeniu w dniu 6 marca 2008 Zarząd Główny Związku OSP RP podjął uchwałę w
sprawie ogłoszenia w ZWIAZKU OSP RP roku 2008 ROKIEM BOLESŁAWA CHOMICZA. Jednocześnie
Zarząd Wykonawczy Związku został zobowiązany do podjęcia działań zmierzających do
podjęcia również przez Sejm Rzeczypospolitej Polskiej uchwały ww. sprawie.
Bolesław Chomicz pochodził ze starego i znamienitego rodu
wywodzącego się z Wielkiego Księstwa Litewskiego. Jego rodzice mieszkali w Kijowie i
prowadzili tam dom otwarty dla licznej kolonii polskiej. Bolesław, najmłodszy z licznego
rodzeństwa, urodził się w 1878 r. i dorastał w trudnych warunkach, gdzie jak sam
wspominał "okrutne metody ucisku zaborczego były bodźcem do hartowania duszy i
potęgowania uczuć patriotycznych". Po rozpoczęciu nauki w szkole średniej w
Grodnie rozpoczął działalność konspiracyjną. W 1901 r. ukończył studia prawnicze w
Kijowie i otrzymał pracę w Zarządzie Ubezpieczeń Wzajemnych Budowli od Ognia w
Opatowie. W okresie ruchów wolnościowych w 1905 r. został usunięty przez władze
carskie z pracy za próbę posługiwania się w administracji językiem polskim i skazany
na dwumiesięczne więzienie. Po odbyciu kary poświęcił się pracy pedagogicznej w
Łodzi. Śledzony przez policję porzucił dotychczasową pracę i ponownie zajął się
ubezpieczeniami, publikując w "Ekonomiście" i "Zorzy". W 1909 r.
rozpoczął pracę w Warszawskim Towarzystwie Ubezpieczeń. W nagrodę za wzorową
postawę został wysłany do Niemiec na studia na politechnice w Akwizgranie (wydział
ubezpieczeniowy), a później na praktykę ubezpieczeniową do Paryża.
Coraz bardziej interesowało go pożarnictwo, które próbował mocniej
złączyć z zadaniami samorządów. W "Ekonomiście" ogłosił obszerną pracę
pt. "Pożary a samorząd". Pracując w Warszawskim Towarzystwie Ubezpieczeń,
rozwinął aktywną współpracę z ruchem strażackim, a także z Centralnym Towarzystwem
Rolniczym w Warszawie i Związkiem Kółek Rolniczych. Równocześnie wraz z braćmi,
fachowcami z branży ogrodniczej, otworzył skład i "Hodowlę Nasion". Często
powtarzał "nie marzyć, ale działać", i dlatego wraz z grupą czołowych
działaczy pożarnictwa podjął intensywne starania o zjednoczenie ochotniczych straży
pożarnych, działających w Królestwie Polskim. Mając poparcie w środowisku
strażackim, dzięki wyjątkowemu samozaparciu i silnej woli, doprowadził do rozpoczęcia
wydawania w grudniu 1912 r. miesięcznika "Przegląd Pożarniczy", którego był
redaktorem naczelnym do sierpnia 1914 r. Stał się wtedy autorytetem pożarniczym.
Uczestniczył w 1912 r. w kongresie CTIF w Petersburgu, na którym poddał gruntownej
analizie stan palności w Królestwie Polskim. W kwietniu 1915 r. uzyskał zgodę władz
na założenie Towarzystwa świętego Floriana, które miało przełamać monopol
rosyjskiej centralistycznej organizacji strażackiej i doprowadzić do powstania
patriotycznego związku strażackiego. I rzeczywiście, organizacja ta przerodziła się w
1916 r. w Związek Floriański mający wielkie zasługi dla rozwoju ochrony
przeciwpożarowej w Polsce. Po opuszczeniu Królestwa Polskiego przez Rosjan w 1915 r.
powierzono mu stanowisko prezesa Instytucji Ubezpieczeń Wzajemnych Budowli od Ognia,
gdzie rozwinął energiczną działalność na rzecz odzyskania zagrabionych kapitałów.
Szybko odtworzył i zreorganizował instytucję.
We wrześniu 1916 r., głównie dzięki jego inicjatywie, odbył się w
Warszawie I Ogólnokrajowy Zjazd Straży Ogniowych z Królestwa Polskiego. Podczas jego
trwania utworzono Związek Floriański. Na jego prezesa zjazd wybrał Bolesława Chomicza.
W tym czasie Związek wykonał wszechstronną pracę mającą na celu przygotowanie
warunków do zjednoczenia straży pożarnych z trzech zaborów po odzyskaniu przez Polskę
niepodległości i zapewnienie rozwoju pożarnictwa. W redagowanym przez siebie
"Przeglądzie Pożarniczym" (1912-1914) i po wznowieniu jego wydawania w
styczniu 1917 r. pod redakcją Leona Ostaszewskiego dużo publikował z myślą o
pogłębieniu obywatelskiej świadomości oraz integracji strażaków. W 1921 r. pod jego
kierownictwem odbył się zjazd zjednoczeniowy, na którym utworzono Główny Związek
Straży Pożarnych RP. Bolesław Chomicz został jego pierwszym prezesem.
Osobistym jego sukcesem było przygotowanie dla rządu projektu ustawy
ubezpieczeniowej, uchwalonej przez Sejm 21 kwietnia 1921 r. W roku 1922 ogłosił na
łamach "Przeglądu Pożarniczego" "pospolite ruszenie w obronie skarbu
państwa". W 1924 r. był współorganizatorem II Ogólnopaństwowego Zjazdu
Delegatów Straży Pożarnych. Od przewrotu majowego w 1926 r. do 1928 r. pracował jako
adwokat. W 1928 r. zorganizował Komunalną Kasę Oszczędności powiatu warszawskiego,
kierując jej działalnością i przyczyniając się do podźwignięcia rodzimego drobnego
handlu i rzemiosła.
We wrześniu 1939 r. podczas walk w obronie Warszawy został ranny. Po
odzyskaniu zdrowia wziął udział we współtworzeniu Strażackiego Ruchu Oporu
"Skała". Pełnił też obowiązki prezesa konspiracyjnego Związku Ochotniczych
Straży Pożarnych i organizował pomoc dla walczšcego getta. W swojej podwarszawskiej
rodzinnej miejscowości ukrywał Żydów.
Po wojnie włączył się w nurt życia publicznego. Gdy reaktywowano
Związek Straży Pożarnych RP stanął na czele jego Zarządu Przymusowego. Związek
przystąpił do odbudowy polskiego pożarnictwa, jednak próba jego upolitycznienia nie
pozwoliła B. Chomiczowi na dalszą w nim działalność. Po śmierci braci, mając 72
lata, przejął kierownictwo nad rodzinną firmą ogrodniczą i w Mysiadle pod Warszawą,
założył szkółkę drzew owocowych. Zmarł w Warszawie 15 maja 1959 r. Został
pochowany na warszawskich Powązkach.
Bolesław Chomicz był człowiekiem wybitnym. Cechowała go pasja pracy
i nieprzeciętny talent organizatorski. Był bezkompromisowy, nie uznawał żadnej taryfy
ulgowej dla nierzetelności, bałaganiarstwa i marnotrawstwa. Dziś medalem jego imienia,
Zarząd Główny ZOSP RP honoruje wybitnych działaczy pożarniczych. |
Medal honorowy im. Bolesława Chomicza - polskie odznaczenie cywilne, nadawane przez
Prezydium Zarządu Głównego Związku Ochotniczych Straży Pożarnych RP. Medal ten
nadawany jest za zasługi dla rozwoju i umacniania Związku OSP RP oraz Ochotniczych
Straży Pożarnych. Medalem mogą być odznaczone jednostki OSP i ich członkowie,
działacze Związku OSP RP oraz osoby, instytucje i organizacje społeczne. Mogą nim być
również uhonorowane oddziały Związku OSP RP wyróżniające się w realizacji celów
Związku. Medal jest jednostopniowy.
Medal honorowy im. Bolesława Chomicza Prezydium Zarządu Głównego ZOSP RP nadaje:
Ochotniczym Strażom Pożarnym i członkom OSP, funkcjonariuszom Państwowej Straży
Pożarnej pełniącym służbę w Komendzie Głównej PSP, Szkole Głównej Służby
Pożarniczej i Centrum Naukowo-Badawczym Ochrony Przeciwpożarowej oraz pracownikom
cywilnym zatrudnionym w tych jednostkach, osobom i instytucjom szczebla centralnego
współpracującym i wspomagającym Związek OSP RP w realizacji celów statutowych,
przedstawicielom współpracujących ze Związkiem OSP RP zagranicznych organizacji
pożarniczych (ratowniczych), pracownikom Związku OSP RP, z własnej inicjatywy lub na
wniosek prezydium zarządu wojewódzkiego ZOSP RP. Osoba wyróżniona otrzymuje medal i
dyplom, potwierdzającą jego nadanie. Osoby, instytucje i organizacje społeczne
przewidziane do nadania medalu powinny posiadać Złoty Medal "Za Zasługi dla
Pożarnictwa", a dodatkowo instytucje i organizacje (w tym OSP) winny posiadać
75-letni staż swojej działalności. |
